Đề Đọc hiểu VB nghị luận: May mắn có phải là bỗng dưng mà có nằm trong bộ Đề Thi cuối kỳ 1 môn Văn 12 Trường THPT Đồng Văn. Đề đọc hiểu bám sát chương trình học, có đáp án và thang chấm điểm chi tiết kèm theo ở bản word.
Đọc đoạn trích sau:
Bạn thân mến, có phải đại đa số chúng ta từng nghĩ mọi căn nhà đều có một cánh cửa và mọi thứ trên đời đều có sẵn một khuôn thước nhất định. Ví dụ như ai cũng cần phải học giỏi, phải đạt điểm mười, phải nghe lời bố mẹ, phải có công việc ổn định, phải kết hôn. Cũng như may mắn chỉ ở trên trời rơi xuống.
Có phải vậy không?
Nhưng bạn biết không, mọi sự may mắn trên đều không bỗng dưng mà có, đều là từ bạn hết đấy. Như căn nhà mà bạn nghĩ rằng chỉ có duy nhất một cánh cửa ấy, thực ra có rất nhiều cánh cửa khác, cần bạn phá vỡ. […]
Sự ổn định đã khiến cho tất cả chúng ta rơi vào cạm bẫy “an toàn”, sự an toàn giả tạo đó nó chỉ khiến chúng ta sống và làm việc theo bản đồ định sẵn. Không cần cố gắng quá nhiều, hay thay đổi bản thân quá nhiều, vẫn đạt được các kết quả nhất định đã khiến chúng ta ngừng tư duy, ngừng tư duy thì sẽ dừng sự vận động và các hoạt động khác trong sự phát triển, kích thích trí não rồi dẫn đến sự chán chường. Chán chường bởi công việc lặp đi lặp lại, kỹ năng giậm chân tại chỗ, sống thiếu lý tưởng, mục đích. Sự ổn định đang trở thành một chiếc gông cùm cho tư duy và khiến cuộc đời chúng ta đứng im.[…]
Chính vì thế đừng bao giờ nghĩ rằng mọi thứ đều có sẵn, may mắn đến từ việc bạn sẵn sàng từ bỏ thói quen cũ để đón nhận thói quen mới, và may mắn cũng thực sự đến khi bạn dám phá vỡ sự ổn định, tìm một lối đi riêng, khác biệt hơn đám đông ngoài kia.
(Trích May mắn có phải là bỗng dưng mà có? Nguyễn Anh Dũng, Tư duy ngược, NXB Dân trí, 2021, tr.11,17,21)

Trả lời các câu hỏi:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Xem lời giải
Phương thức biểu đạt chính của văn bản: Nghị luận/Phương thức nghị luận
Câu 2. Vấn đề trọng tâm được đề cập đến trong đoạn trích là gì?
Xem lời giải
Vấn đề trọng tâm được đề cập đến trong đoạn trích là: May mắn có phải là bỗng dưng mà có?/ sự ổn định không phải lúc nào cũng tốt, thậm chí còn trở thành rào cản cho sự phát triển cá nhân và cơ hội đón nhận may mắn/ phê phán lối tư duy khuôn mẫu và cảnh báo sự nguy hiểm của việc quá lệ thuộc vào sự ổn định; từ đó khuyến khích con người dám phá bỏ giới hạn cũ, chủ động tạo dựng may mắn bằng chính hành động đổi mới của bản thân…
Câu 3. Theo tác giả, sự ổn định sẽ khiến chúng ta rơi vào trạng thái, hoàn cảnh như thế nào?
Xem lời giải
– Theo tác giả, sự ổn định sẽ: khiến cho tất cả chúng ta rơi vào cạm bẫy “an toàn”
Câu 4. Việc sử dụng bằng chứng “Ví dụ như ai cũng cần phải học giỏi, phải đạt điểm mười, phải nghe lời bố mẹ, phải có công việc ổn định, phải kết hôn” trong đoạn trích có tác dụng gì?
Xem lời giải
– Tác dụng:
+ Nhấn mạnh sự tồn tại của những suy nghĩ mang tính khuôn mẫu, khuôn thước trong tư tưởng con người, giúp họ hiểu ra những điều tưởng chừng như “đúng đắn” lại có thể là rào cản vô hình…
+ Làm nổi bật thông điệp của tác giả về sự cần thiết phải phá bỏ lối mòn tư duy
+ Giúp việc triển khai luận đề trở nên sinh động, hấp dẫn; tạo sự thuyết phục cho lập luận.
Câu 5. Nội dung nghị luận trong đoạn trích có mối quan hệ như thế nào với nhan đề văn bản?
Xem lời giải
– Mối quan hệ:
+ Nhan đề một câu hỏi tu từ mang tính gợi mở, nêu vấn đề, định hướng nội dung bàn luận.
+ Nội dung trả lời cho câu hỏi “May mắn có phải là bỗng dưng mà có?” làm sáng tỏ và củng cố thông điệp từ nhan đề, đồng thời mở rộng suy ngẫm về hành trình tự tạo ra cơ hội và may mắn trong cuộc sống.
+ Mối quan hệ chặt chẽ, logic, tăng tính thuyết phục
Câu 6. Anh/chị có đồng tình với ý kiến “may mắn cũng thực sự đến khi bạn dám phá vỡ sự ổn định, tìm một lối đi riêng, khác biệt hơn đám đông ngoài kia.” không ? Vì sao?
Xem lời giải
– Đồng tình vì:
+ May mắn không phải là phép màu mà là kết quả của sự dũng cảm dám thay đổi.
+ Khi con người thoát ra khỏi vùng an toàn, họ sẽ đối diện với thử thách, nhưng
cũng chính là lúc họ phát hiện tiềm năng mới, kỹ năng mới, cơ hội mới. Trong xã hội biến động không ngừng như hiện nay, việc tìm một lối đi riêng
chính là điều kiện để bứt phá và tạo ra giá trị khác biệt.
+ Nhiều người thành công là những người dám đi ngược dòng, từ bỏ khuôn mẫu để sáng tạo và dẫn đầu.
– Không đồng tình vì:
+ Không phải ai cũng có điều kiện để phá vỡ sự ổn định. Việc “phá vỡ ổn định” đôi khi có thể trở thành gánh nặng tâm lý hoặc gây nguy hiểm nếu người đó không có đủ năng lực, kiến thức hoặc phương án dự phòng.
+ Không phải lúc nào “khác biệt” cũng dẫn đến thành công hay may mắn. May mắn không chỉ đến từ sự khác biệt, mà còn đến từ việc nỗ lực trong chính công việc ổn định, rèn luyện kỹ năng hàng ngày.
+ Phá vỡ sự ổn định quá sớm có thể gây khủng hoảng tâm lý, thất bại.
=> May mắn thực sự đến từ sự phù hợp, từ những quyết định cân nhắc giữa khả năng – hoàn cảnh – mục tiêu. Có khi đó là sự bứt phá, nhưng cũng có khi lại là sự kiên định, nhẫn nại trong ổn định
– Vừa đồng tình và không đồng tình: vận dụng cả 02 nội dung gợi ý trên
Tải về toàn bộ đề thi bản word: