Đề Đọc hiểu truyện: Người chăn sóng biển) nằm trong bộ Đề Kiểm tra giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12 Trường THPT Gia Bình Số 1. Đề đọc hiểu bám sát chương trình học, có đáp án và thang chấm điểm chi tiết kèm theo ở bản word.
Đọc đoạn văn sau:
NGƯỜI CHĂN SÓNG BIỂN
(Truyện ngắn dự thi – Nguyễn Hiệp)Lược một đoạn (Sau giấc mơ ngọt ngào về An, người bạn gái trước đây của anh, về những chiếc thùng lều đựng mắm đầy khủng khiếp, Sa tỉnh dậy nhưng ú ớ không thành tiếng được. Ba mất trong một chuyến đi biển, Sa đau đớn, điên cuồng tìm gọi ba suốt ba ngày, ba đêm nhưng ba đã cô quạnh nằm đâu đó giữa mênh mông sóng biển. Sau biến động khủng khiếp đó, mọi chuyện đã không còn như trước nữa. Sa đang chạy trên bãi biển thì bị ngã quỵ và nằm liệt luôn bởi chứng bệnh rối loạn thần kinh tự miễn dẫn tới co cứng các cơ trên cơ thể. Dì Tuất, người mẹ kế của Sa cũng đã thay đổi hoàn toàn, từ một người hiền lành, dịu dàng bỗng chốc thành kẻ đay nghiến, tráo trở, bất lương. Chỉ sau một tuần cha mất, chiếc khăn tang đã không còn trên đầu dì Tuất. Chăm sóc Sa nhưng dì luôn dằn mâm xáng chén, đá nồi đá niêu,… và hằn học gọi thẳng Sa là “cục nợ”. Cho dù vậy thì Sa vẫn thầm cảm ơn dì vì nếu không có dì thì những ngày Sa nằm đây biết phải làm sao. Nhưng đến khi dì vì tiền mà quyết định bán căn nhà của cha mẹ Sa thì anh thật sự thất vọng và bất lực. Cố trấn an mình bằng những suy nghĩ tích cực nhưng phải mãi lâu sau anh mới bình tĩnh được và lại nằm chăn sóng biển).
Chăn đếm. Dõi theo. Ngẫm ngợi. Ngày ngày, Sa trìu mến trò chuyện với từng con sóng, từ khi chúng duềnh lên đằng xa với sắc xanh như ngọc, rồi vươn người lớn mạnh, chứng tỏ mình cho đến khi lao vào bờ và vỡ vụn thành đám bọt trắng xóa. Cứ chín con sóng ngăn ngắn vỗ bờ lại có một con sóng sức dài vai rộng, lực trườn lên mạnh mẽ hơn, tiếng đổ ập vào bờ cũng hào hứng, ấn tượng hơn. Có con sóng mang gương mặt buồn triền miên như là định mệnh. Có con sóng vừa sinh ra đã hớn hở, vui khỏe đến lúc chết. Có con sóng yếu hèn, luồn luồn cúi cúi cả một đời. Có con sóng trong trẻo nhưng rụt rè, rụt rè, để lỡ mất bao cơ hội vươn lên cho đến khi về với đất không một tiếng động nhẹ. Và cũng có con sóng ngang tàng, chẳng sợ mích lòng ai, cứ chồm lên vạm vỡ, lấn át, dồn hết sức vào cú vỗ bờ đẹp đẽ của định mệnh… Sa nhận ra nơi từng con sóng biển chính là mình trong bóng dáng mong manh, trong lạnh lẽo yếu hèn, trong nóng ran nhiệt huyết và trong từng hơi thở tơ nhẹ, từng nhịp tim run rẩy. Vẫn biết rằng sóng cũng là nước, có gì rồi cũng là nước nhưng cuộc sống của những “chú ngựa – sóng” băng băng, ì oạp nơi góc bãi biển thân thương kia chính là thế giới thu nhỏ mà Sa trao trọn nhận thức và cảm xúc của mình trong những ngày chạy trốn nỗi buồn từ trong tâm tưởng này. Mà đời cha Sa rồi đến đời Sa, nghĩ cũng lạ, gắn kết với biển, là một phần của biển, tách ra là chơi vơi. Sa nhớ lại những năm trước…
… Mất ngủ. Trị miết không được. Trị khắp nơi không bớt. Về quê nhà lại ngủ ngon ngủ lành, giấc ngủ sâu như người được ngả lưng buông bỏ tất cả sau hơn thế kỉ, hơn thiên niên kỉ thèm ngủ. Mãi lâu sau, Sa mới phát hiện là bởi tiếng nhật triều chớ không phải do bệnh tình gì. Nếu nằm gần mặt đất, lắng, thật lắng trong đêm khuya, Sa sẽ nghe được nhịp điệu thủy triều, âm thanh rền động nhưng ở tầng thấp kiểu như sóng hạ âm. Nhịp sóng hạ âm được tạo bởi nhật triều ấy ì oạp mải miết, truyền lan không ngơi nghỉ vào bờ bãi, vào đất liền một nhịp điệu võng đưa ru giấc. Người nào được sinh ra và lớn lên ở vùng duyên hải, nhịp sóng hạ âm ấy sẽ tác động đều đặn đến nhịp sinh học tạo thành thói quen của cơ thể, của tâm hồn và của cả linh hồn. Nhịp hải hà chẳng phải cao xa diệu vợi gì đâu, nó ở ngay bên trong chúng ta, đó là nhịp quê hương đã “ăn vào máu” chúng ta một cách tự nhiên. Sa nghĩ ở khúc đoạn nào của đời người và phải bầm dập sao đó thì mới đủ tĩnh lặng để nhận ra. Sa xúc động nhận ra phần đời sống tinh tế đó. Hồi ấy, Sa bỏ việc ở cơ quan trên thị xã về làm công nhân cho hợp tác xã nước mắm huyện. Sự thay đổi khi trở về này đã giúp Sa nhận thức nhiều điều. Quan trọng nhất của thế giới này là năng lượng chứ không phải hình thể, mọi thứ mà ta thấy được bằng mắt chỉ là lớp vỏ bên ngoài. Trong việc tạo sinh ra con người cũng vậy, là năng lượng, là hồn vía, là thần thái, là tư duy, là cảm xúc, là ấm lạnh, là ý chí…
Vậy đó mà Sa sống lay lắt trong cơ thể bất động, cảm giác về cuộc đời, rất nhiều thứ vô hình lại chi phối Sa nhiều hơn cả.
Lược phần cuối (Sa cứ mải mê chăn đếm những con sóng, mải mê suy tư. Quá khứ lại ùa về. Sa nhớ về những ngày còn làm công nhân ở Hợp tác xã, nhớ về An, người bạn gái mà chỉ vì những ghen bóng ghen gió mà anh đã để lạc mất bao năm nay. Và như là định mệnh, An giờ đã là bác sĩ, được cơ quan đồng ý cho điều trị cho Sa tại nhà. Bằng tình yêu và hiểu biết y học, An đã chữa khỏi bệnh cho Sa, xoá bỏ mọi hiểu lầm, hai người làm đám cưới tại một khu resort mới và nhận được lời chúc phúc của Khương, cậu bạn thân của cả hai mà Sa đã hiểu lầm trước đây: “Mọi chuyện rồi sẽ qua, chỉ tình yêu còn lại. Chúc hai bạn thân của mình thiệt… thiệt hạnh phúc!”. Toà án cũng phán quyết trả lại nhà cho Sa).Báo Văn nghệ, Số ra ngày 30/09/2024
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong văn bản.
Câu 2. Theo câu chuyện, vì sao dì Tuất luôn dằn mâm xáng chén, đá nồi đá niêu,… và hằn học gọi thẳng Sa là “cục nợ” nhưng Sa vẫn thầm cảm ơn dì?
Câu 3. Nhân vật dì Tuất trong truyện là người như thế nào? Nêu suy nghĩ của anh/chị về cách sống của nhân vật này.
Câu 4. Phân tích tác dụng của phép điệp trong đoạn văn sau: Có con sóng mang gương mặt buồn triền miên như là định mệnh. Có con sóng vừa sinh ra đã hớn hở, vui khỏe đến lúc chết. Có con sóng yếu hèn, luồn luồn cúi cúi cả một đời. Có con sóng trong trẻo nhưng rụt rè, rụt rè, để lỡ mất bao cơ hội vươn lên cho đến khi về với đất không một tiếng động nhẹ. Và cũng có con sóng ngang tàng, chẳng sợ mích lòng ai, cứ chồm lên vạm vỡ, lấn át, dồn hết sức vào cú vỗ bờ đẹp đẽ của định mệnh…
Câu 5. Anh/chị có đồng ý với quan niệm của nhân vật Sa: “Quan trọng nhất của thế giới này là năng lượng chứ không phải hình thể, mọi thứ mà ta thấy được bằng mắt chỉ là lớp vỏ bên ngoài” không? Vì sao?
Tải về toàn bộ đề thi bản word:
